ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİNDE ARKAİK (ESKİ) ÖGELER

“Eski Anadolu Türkçesinde Arkaik (Eski) Ögeler” adlı bu çalışma, giriş ve iki bölümden meydana gelmektedir. Giriş bölümünde Eski Anadolu Türkçesi’nin Türk dil tarihi içindeki yeri, dönemleri ve önemi hakkında kısaca durulmuştur.

Birinci bölümde anlambilim (semantik), arkaizm gibi gramer terimleri ele alındı. Devamında bugüne kadar yapılan bazı arkaik incelemeler ve araştırmacıların konu hakkındaki görüşlerine yer verilmiştir. Hangi kelimelerin incelemeye tabi tutulması, arkaik sayılması gerektiği, arkaizm hakkındaki farklı yorum ve görüşlere bağlı olarak bir neticeye bağlanmıştır. Eski Anadolu Türkçesi’nin en önemli meselelerden olan ve arkaik kelime ve şekillerde belirleyici etken konumundaki “karışık dilli eserler” üzerinde durulmuştur. “olga-bolga” sorunu olarak da bilinen “karışık dilli eserler” içinde çalışmamıza ışık tutacak pek çok eski (arkaik) örnek bulunmaktadır. Bu nedenle söz konusu eserler ve eserler hakkındaki görüşlere de bu bölümde yer verilmiştir.

İkinci bölümde incelemeye dahil edilen XIII-XIV ve XV. yüzyıl Eski Anadolu Türkçesi eserleri, bu eserler hakkında kısa bilgiler, söz konusu eserlerin seçilme nedenleri ve eserlerde tespit edilen eski (arkaik) kelimelerin incelemesine yer verilmiştir. Bu bölümde öncelikli olarak alfabetik sıraya göre önceden belirlenmiş arkaik kelimenin yine önceden belirlenmiş Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde geçen şekilleri verilmiştir. Her bir eserdeki anlam yapısı üzerinde durulmuş daha sonra bu kelimenin Eski Türkçe (Köktürk-Uygur)-Orta Türkçe (Karahanlı-Harezm-Kıpçak) eserlerindeki kullanım şekli ve anlamlarına değinilmiştir. Bu esnada konunun akışı ve ihtiyaca binaen belli başlı etimoloji sözlüklerinden de istifade edilmiştir. Çalışmanın sonuna eski (arkaik) kelimelerin alfabetik dizini, ayrıca okurların eserden daha kolay yararlanması için genel dizin eklenmiştir.